{mp4remote}http://as3.rtl.asset.aparat.com/aparat-video/90c1c4e03b7971822567c26fbff6ddfe6642906-720p__44503.mp4{/mp4remote}
تیزر معرفی طرح ملی سامانه های هوشمند عبور و مرور جاده ای و ثبت تخلفات ITS

ITS چیست ؟

حمل و نقل از نیازهای جوامع انسانی بوده که به دلیل اهمیت و نقش بلاانکارش در طول اعصار، آدمی را به استفاده از جدیدترین فناوری ها واداشته است امروز نیز شاهد یکی دیگر از این تحولات هستیم که بر خلاف نمونههای پیشین، چندان به تغییرات فرم ارتباط پیدا نمی‌کند و بیشتر به محتوا میپردازد؛ کاربری فناوری ارتباطات و فناوری اطلاعات در عرصه حمل و نقل و در نهایت تحقق سیستم‌های هوشمند حمل و نقل همان تحول شگرف عصر حاضر است که ماهیت این صنعت را دگرگون کرده است.
تا کنون تعاریف و تعابیر بسیاری برای (Intelligent Transportation Systems) ITS یا همان «سیستم‌های حمل و نقل هوشمند» ارایه شده است؛ برای مثال انجمن حمل و نقل هوشمند آمریکا در سال 1998، ITS را به استفاده مردم از فناوری برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه در زندگی روزمره، تعبیر کرده بود و درست یک سال بعد، دپارتمان حمل و نقل آمریکا، تعریف رسمی ITS را چنین عنوان کرد: «سیستم‌های جمع‌آوری، نگهداری، پردازش و توزیع اطلاعات مربوط به جابه جایی کالا و مسافر.»اما تعریفی که در برنامه راهبردی ITS ایالت ویکتوریا استرالیا عنوان شده است، تعبیری مدرن‌تر و با دربرگیری بیشتر به شمار می‌آید:
«استفاده هدفمند از ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT) برای خلق سیستم کارآمد و ایمن تر حمل و نقل.»
امروزه «سيستم‌هاي حمل و نقل هوشمند» خود به عنوان دانشي مستقل نگريسته مي‌شود؛ ولي ماهيت ميان‌رشته‌اي «سيستم‌هاي حمل و نقل هوشمند» و امور مربوط به آن،‌ ايجاب مي‌كند كه به طور خاص از علوم زيرشاخه «ارتباطات و فناوري اطلاعات» مانند مهندسي الكترونيك،‌ مهندسي مخابرات و سيستم‌هاي راديويی، مهندسي كامپيوتر و انفورماتيك در کنار «مهندسي عمران» نظير برنامه‌ريزي حمل و نقل،‌ مهندسي ترافيك، ‌مهندسي سازه و مهندسي راه بهره گیری شود.

{mp4remote}http://as2.rtl.asset.aparat.com/aparat-video/26482d7b13b948c405102f5bef01b3ef6642891-720p__91360.mp4{/mp4remote}
ITS چیست و معرفی سیستم ITS جاده های ایران

«سيستم‌هاي حمل و نقل هوشمند» از هر سو نگريسته شود به «ارتباطات» باز مي‌گردد؛ چرا كه بدون شك آن را مي‌توان فصل مشترك «حمل و نقل» و «ارتباطات و فناوري اطلاعات» دانست. از همين روست كه بازارهاي بسياري به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم با آن درگير هستند و به تبع، فرصت‌هاي كسب و كار زيادي در متن و حاشيه آن وجود دارد.
به طور كلي،‌ با اين‌كه به‌كارگيري «سيستم‌هاي حمل و نقل هوشمند» براي دولت‌ها بسيار هزينه‌بر است و همواره جزو پروژه‌هاي عظيم به شمار مي‌رود، اما سودهاي آشكاري چون كاهش مصرف سوخت و انرژي و سودهاي نهفته‌اي چون كاهش زمان مؤثر سفر، ‌كاهش آلايندگي محيط زيست، كاهش سفرهاي غيرضروري و افزايش ايمني،‌ سبب شده است كه نه تنها ترديدي در به‌كارگيري اين سيستم‌ها وجود نداشته باشد و سرمايه‌گذاري كلان در اين حوزه را موجه كند، بلكه به ضرورتي در زندگي امروز جوامع بشري تبديل شود. از طرفي،‌ بخش خصوصي نيز در مقام «تأمين‌كننده» كالا يا خدمات و يا «بهره‌بردار» وارد صحنه مي‌شود تا از فرصت‌هاي ايجاد شده استفاده و نقش خود را ايفا كند. که این حضور روز به روز در اين حوزه گسترده‌تر شده و افزايش سرمايه‌گذاري شركت‌هاي مختلفي را در سراسر جهان به همراه دارد.

حوزه‌های عملکردی ITS و خدمات مرتبط با آن‌ها :

• سیستم‌های پیشرفته مدیریت ترافیک
  • كنترل ترافيك
  • به حداقل رساندن تأخير و كنترل صف اتومبيل‌ها
  • مديريت ترافيك براي وقايع خاص
  • مديريت سفر براي مسافرت‌های طولاني
  • مديريت تقاضا
  • مسيريابي مجدد
  • شناسايي رخدادها و پاسخ‌گويي به آن
  • ثبت تخلف
  • تشخيص و مديريت حوادث نظير تصادفات و خرابي وسايل نقليه
  • سيستم‌هاي هشدار وضعيت جوي
• سيستم‌هاي پيشرفته اطلاعات مسافران
  • اطلاع‌رسانی درون خودوریی
  • اطلاع‌رسانی جاده‌ای
  • هدایت و ناوبری خودرو
• سيستم‌هاي پرداخت الكترونيكی
• سیستم‌های پاسخ‌گویی به موارد اضطراری و امدادی

سامانه طرح جامع حمل و نقل هوشمند (ITS)

هدف این سامانه، استانداردسازی و یکپارچه‏ سازی داده‏هاي تجهیزات ITS در سطح جاده‏‌هاي كل كشورهمراه با مشخصات آنها در یک پایگاه داده منسجم و ایجاد محیط مديريت، پرسو و جو، گزارش‏گیری و داشبوردهای مدیریتی است. خروجی‏های این طرح، نیازهای عملياتي، اطلاعاتی، آماری مدیران در سطوح مختلف و تحلیلگران سازمان را تامین نموده و بستر انتقال خودکار و ساده اطلاعات از سامانه های مختلف به مركز و تجمیع و تلفیق این اطلاعات را فراهم می سازد و زمينه ارائه اطلاعات لازم به ديگر سامانه‏‌ها مانند پورتالهاي اطلاع رساني مانند 141.ir، دستگاههاي مربوطه مانند مركز فاوا پليس راهور، ستاد مبارزه با قاچاق كالا و . . . ايجاد مي‏نمايد.

{mp4remote}http://as11.rtl.asset.aparat.com/aparat-video/e1bf7d39a8ae5f3fa170db3a0da5e70b6642957-360p__27944.mp4{/mp4remote}
نحوه عملكرد سامانه های ثبت تخلفات

منابع داده‏ و تجهیزاتITS دراين طرح عبارتند از:

1) سامانه های هوشمند كنترل سرعت

2) سامانه های ترددشمار

3) سامانه هایETC (اطلاعات تردد و تخلف)

4) سامانه هایWIM

5) اطلاعات تردد مراکز معاینه فنی

6) اطلاعات تردد پایانه های مرزی

7) اطلاعات تردد پایانه های باری

8) اطلاعات تردد پایانه های مسافری

پایگاه داده و انبارداده

اطلاعات تجهیزات ITS با استفاده از وب سرویس از سامانه‏های مختلف به پایگاه داده مرکزی و از آنجا به انبارداده منتقل می‏گردند. برخی از پردازش هاي لازم هنگام انتقال به انبارداده صورت مي‏گيرند. خروجی های لازم از انبارداده توسط گروه های کاربری که توسط مدیر سامانه معرفی می‏گردندقابل استفاده و تحلیل خواهند بود.

{mp4remote}http://as7.rtl.asset.aparat.com/aparat-video/888fb6da269af234183e1af5393f38f06642924-360p__37546.mp4{/mp4remote}
فرآیند تجمیع و استخراج و داده كاوی سامانه های ثبت تخلفات عبور و مرور در سامانه جامع ITS

وب سرویس دریافت اطلاعات

Web Serviceبه عنوان دروازه ورود اطلاعات (Gateway)عمل مي كند و مي‏تواند اطلاعات استاندارد مرتبط به ترددها را گرفته و در اختیار سامانه قرار دهد. دستگاههاي ITSبایستي با استفاده از عناوین و اقلام اطلاعاتی استاندارد که قبلا تعریف شده است، اطلاعات مورد نیاز را يه این وب سرویس ارسال نماید.

داشبوردهای مدیریتی، گزارشات و پرس و جو

ماژولهای سامانه نرم افزاری

1- سامانه مدیریت اطلاعات و تنظیمات

2- سامانه نمایش آنلاین تصاویر سطح کشور به صورت جامع(liveview)

3- سامانه نمایش تجهيزات و اطلاعات ایستگاه‏ها روي نقشه

4- سامانه مانیتورینگ تجهیزات ومدیریت نگهداری

5- سامانه مدیریت ارسال اطلاعات تخلفات به مركز فاوا پليس راهور

6- سامانه مدیریت اطلاعات WIM

7- سامانه مديريت و كنترل تجهيزات ITS

8- سامانه مديريت اطلاعات شناسنامه اي تجهيزات ITS

استانداردسازي

استانداردسازي در سامانه مدیریت رکوردها برای ذخیره‏سازی، بازیابی،آرشیو، نگهداری، دستکاری داده‏ها و نمایش اطلاعات، اسناد، رکوردها و یا فایل های وابسته به عملیات ثبت تخلف اجرا مي گردد.

{mp4remote}http://as4.rtl.asset.aparat.com/aparat-video/9dcb23555625dcee62cffa1b923c25656642958-144p__49815.mp4{/mp4remote}
خبر رونمایی از سیستم ITS

سیستم حمل‌ونقل هوشمند یا به اختصار ITS به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات، برای بهبود عملکرد سیستم حمل‌ونقل است. «کلمه ITS به مجموعه‌ای از ابزارها، امکانات و تخصص‌ها از قبیل مفاهیم مهندسی ترافیک، تکنولوژی‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و مخابراتی اطلاق می‌شود که به صورت هماهنگ و یکپارچه به منظور بهبود کارآیی و ایمنی در سیستم حمل‌ونقل به کار گرفته می‌شود.»

در سال‌های اخیر مهندسین حمل و نقل همراه با همکاری متخصصین رشته‌های مخابرات و ارتباطات، الکترونیک، رایانه و ... با با بکار گیری فناوری اطلاعات سیستم‌های هوشمند حمل و نقل یا ITS را بوجود آورده اند.

فناوری‌های سیستمهای هوشمند حمل و نقل

در سیستمهای هوشمند ترافیک فناوری‌های متفاوتی بکار می رود. از سیستم‌های اولیه‌ای مانند هدایت خودرو و سیستم کنترل چراغ‌های راهنمایی، تابلوهای اعلان ترافیک، دوربین سرعت سنج و سیستم خودکار شناسایی شماره خودرو گرفته تا سیستمهای پیشرفته و پیچیده تری که بطور همزمان اطلاعات متفاوتی را از منابع متفاوت یکپارچه می کند. اطلاعاتی مانند وضع آب و هوا، وضعیت ترافیک، وضعیت جاده و ...

مهمترین عملکردهای آی-تی-اس

مدیریت و بهینه سازی جریان ترافیک و روانسازی حرکتمدیریت و کنترل حوادثمدیریت و پشتیبانی وسائل نقلیه امدادیمدیریت اخذ الکترونیکی عوارض، هزینه پارکینگ، خرید و رزرواسیون بلیت و...مانیتورینگ و کنترل حمل و نقل سبک و سنگینمدیریت و ناوبری پیشرفتهمدیریت حمل و نقل عمومیمدیریت و پشتیبانی عابر پیاده و ...

نقش سیستم حمل و نقل هوشمند در یکپارچه‌سازی سیستم حمل‌ونقل

سیستم حمل و نقل هوشمند تنها یک ابزار یا تکنولوژی جدید نیست. در واقع، ITS امکان یکپارچه‌سازی سیستم حمل‌ونقل را فراهم می‌آورد. یک سیستم حمل‌ونقل به طور کلی، شامل شبکه‌ها،وسایل نقلیه، افراد و کالاهاست. هر کدام از اجزای سیستم حمل‌ونقل مشخصات، ارگان‌ها، و گاهی آژانس‌های جداگانه دولتی دارند. ولی فناوری اطلاعات قادر است تمامی این اجزا را به صورت یک سیستم یکپارچه درآورد.

اگر اطلاعات به صورت آسان و ارزان توسط تکنولوژی مدرن رد و بدل شود، سیستم امکان بیشتری برای بهینه شدن و مناسب عمل کردن خواهد داشت. برعکس، اگر اطلاعات در دسترس نباشد و یا با تأخیر جریان یابد، عملکرد درست سیستم امکان‌پذیر نیست. در واقع، تبادل اطلاعات تأثیر مستقیمی بر روی کارآمدی سیستم حمل‌ونقل دارد.

یک سیستم حمل‌ونقل با محوریت اطلاعات، می‌تواند به حل مشکلات قدیمی و کاذب موجود بین حمل‌ونقل و ارتباطات کمک کند. افراد، کالا و اطلاعات می‌توانند از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر منتقل شوند و در موارد زیادی، برای دستیابی مؤثرتر به این هدف، یکی می‌تواند جایگزین دیگری شود. برای مثال، فرستادن یک نامه به صورت الکترونیکی سریع‌تر، ارزان‌تر و قابل اطمینان‌تر از پست کردن آن است و یا شرکت در یک ویدئو کنفرانس به جای مسافرت کردن و حضور در کنفرانس در مکانی دیگر به مراتب ساده‌تر و اقتصادی‌تر است. پیشرفت‌های بوجود آمده در فناوری اطلاعات می‌توانند به ایجاد یک سیستم کاملاً یکپارچه برای سال‌های آینده کمک کنند.

سند ملی سیستمهای حمل و نقل هوشمند در ایران

یکی از مفاهم پایه ای برای برقراری ارتباط منطقی در توسعه سیستمهای حمل و نقل هوشمند و جلوگیری از بروز مشکلات در پیاده سازی سامانه ها تدوین سند ملی سیستمهای حمل و نقل هوشمند است. برای اطلاعات بیشتررا ببینید. در راستای استخراج خروجی های موردنظر از این سند در حوزه معماری سیستمهای حمل ونقل هوشمند، استانداردها وبرنامه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، دکتر مهدی قطعی با همکاری پژوهشکده حمل ونقل و سیستمهای هوشمند دانشگاه صنعتی امیرکبیر اقدام به تاسیس اتاق فکر طرح کلان ملی مطالعه و طراحی سیستمهای حمل و نقل هوشمند درون شهری و برون شهری با حضور اساتید دانشگاههای کشور، کارشناسان وصاحبنظران سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای، سازمان شهرداریها ودهیاریها و شرکت کنترل ترافیک تهران نموده است.

منابع :
- ویکی پدیا
- فناپ
- سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای